Sjamanisme! Wat is dat nou weer voor hocus-pocus?

door Pieter de Gouw | 17 februari 2023 | Blog, Persoonlijke ontwikkeling, Sjamanisme, Systemisch werk

Sjamanistisch coache?! Wat is dat nou weer voor hocus-pocus?

We zaten in de auto, na een geslaagde wandeling op weg naar een steakhouse. 4 mannen. Ieder jaar, zo rond kerst, gaan we samen wandelen. Genoeg eten mee, allemaal een flaconnetje whisky en vooral veel ‘slappe klets’. En tussen de slappe klets door komen af en toe ‘echte gesprekken’ opgang, over hoe het nou echt met iemand gaat. Zo ook deze keer. Ik zat naast één van mijn beste vrienden en hij had op LinkedIn gelezen dat ik een opleiding ‘Systemisch en Sjamanistisch werken met Paarden’ gevolgd had. En hij vroeg: Sjamanisme! Wat is dat nou weer voor hocus-pocus? We schoten in de lach en ik deed mijn best om zo goed mogelijk uit te leggen wat dat nou eigenlijk betekent: sjamanitisch coachen met paarden.

In dit artikel leg ik uit wat sjamanisme inhoudt en hoe we sjamanistische principes kunnen toepassen in het coachen met paarden. Daarnaast laat ik een aantal praktische situaties zien waar sjamanistisch coachen met paarden kan helpen.

Wat is sjamanisme?

Sjamanisme is een eeuwenoude spirituele praktijk die zich richt op het herstellen van harmonie tussen de mens en de natuurlijke wereld. Het wordt vaak gebruikt om te genezen, te begeleiden en te transformeren, en kan worden toegepast in combinatie met andere disciplines, zoals coaching, therapie of genezing. Een van de manieren waarop sjamanisme kan worden gecombineerd met andere disciplines is door middel van paardencoaching. In dit artikel zullen we verkennen wat sjamanistisch coachen met paarden inhoudt en hoe het kan worden gebruikt om te helpen bij het oplossen van verschillende uitdagingen.

Wat is sjamanistisch coachen met paarden?

Sjamanistisch coachen met paarden is een holistische benadering van coaching die zich richt op het ontwikkelen van een dieper begrip van jezelf, je relaties en je verbinding met de natuurlijke wereld. Het is een combinatie van sjamanistische principes en technieken met paardencoaching, waarbij paarden worden gebruikt als partners en leraren om ons te begeleiden op ons pad.

Paarden zijn gevoelige en intuïtieve dieren die van nature verbonden zijn met de aarde en ons kunnen helpen om ons bewustzijn te vergroten en ons te verbinden met ons ware zelf. Door te werken met paarden kunnen we leren om beter te luisteren naar onze eigen intuïtie en om ons bewustzijn te vergroten. Paarden kunnen ook dienen als spiegels van onze emoties en ons gedrag, waardoor we beter kunnen begrijpen hoe we onszelf en anderen beïnvloeden.

Sjamanistisch coachen met paarden kan worden gebruikt om verschillende soorten problemen aan te pakken, zoals het overwinnen van belemmeringen, het verbeteren van relaties, het verlichten van stress, het verwerken van trauma of het vinden van richting in het leven. Het kan ook worden gebruikt om persoonlijke groei en ontwikkeling te bevorderen.

De rol van de sjamaan en de paardencoach

Het sjamanistisch coachen met paarden vereist zowel vaardigheden van een traditionele sjamaan als een paardencoach. In het sjamanisme is de sjamaan een persoon die fungeert als bemiddelaar tussen de menselijke wereld en de spirituele wereld. De sjamaan heeft vaak een belangrijke positie in zijn gemeenschap en beschikt over de kennis en vaardigheden om de spirituele wereld te betreden en daar te communiceren met spirituele gidsen en krachtdieren.

Een moderne paardencoach die sjamanistische principes toepast, heeft vergelijkbare vaardigheden nodig. In plaats van de spirituele wereld te betreden door middel van rituelen en trance, communiceert de coach met de paarden en hun eigen spirituele gidsen. De paarden fungeren als een soort brug tussen de menselijke en spirituele wereld en helpen de coach om de inzichten en genezing te faciliteren die nodig zijn voor de cliënt.

Een belangrijk onderdeel van het sjamanistisch coachen met paarden is het creëren van een veilige en respectvolle omgeving voor de paarden, de coach en de cliënt. Paarden zijn zeer gevoelige dieren en reageren sterk op de emoties en energie van de mensen om hen heen. Het is daarom essentieel dat de coach een goede relatie heeft met de paarden en hun gedrag begrijpt om ervoor te zorgen dat ze zich op hun gemak voelen tijdens de sessies.

Praktische toepassingen van sjamanistisch coachen met paarden

Sjamanistisch coachen met paarden biedt een breed scala aan toepassingen om verschillende problemen en uitdagingen aan te pakken. Hieronder geef ik enkele voorbeelden:

Emotionele blokkades

Emotionele blokkades kunnen zich manifesteren als angst, woede, verdriet of een gebrek aan vertrouwen en zelfvertrouwen. Door middel van sjamanistisch coachen met paarden kan de cliënt deze emoties op een veilige en ondersteunende manier onderzoeken en loslaten. Het paard fungeert als een spiegel en helpt de cliënt om in contact te komen met hun ware gevoelens. De coach kan verschillende oefeningen gebruiken, zoals lichaamswerk, systeemopstellingen, meditatie en visualisatie, om de cliënt te helpen deze emoties te begrijpen en te transformeren.

Trauma

Sjamanistisch coachen met paarden kan ook effectief zijn bij de behandeling van trauma. Het kan helpen bij het verminderen van symptomen zoals angst, depressie, woede, schuldgevoelens en zelfs fysieke symptomen zoals hoofdpijn en spijsverteringsproblemen. Het paard fungeert als een krachtige hulpbron en kan helpen bij het verminderen van de symptomen van trauma door middel van activiteiten zoals ademhalingsoefeningen, lichaamswerk, visualisatie en meditatie.

Stress

Stress is een veelvoorkomend probleem in onze moderne samenleving en kan leiden tot fysieke en mentale uitputting. Sjamanistisch coachen met paarden kan helpen bij het verminderen van stress en het verbeteren van het welzijn van de cliënt. Het paard kan helpen bij het creëren van een gevoel van veiligheid en geborgenheid, en kan de cliënt helpen bij het ontwikkelen van copingmechanismen die kunnen helpen bij het beheren van stressvolle situaties.

Levensveranderingen

Sjamanistisch coachen met paarden kan ook nuttig zijn voor cliënten die door belangrijke levensveranderingen gaan, zoals het veranderen van baan, verhuizen of scheiden. Het kan helpen bij het navigeren door deze veranderingen en het ontdekken van nieuwe kansen en perspectieven. Het paard fungeert als een symbool voor verandering en groei en kan helpen bij het inspireren van de cliënt om nieuwe stappen te zetten en hun leven opnieuw vorm te geven.

Creativiteit en persoonlijke groei

Sjamanistisch coachen met paarden kan ook worden gebruikt om de creativiteit te stimuleren en persoonlijke groei te bevorderen. Het paard kan de cliënt helpen bij het ontwikkelen van nieuwe perspectieven en ideeën, en kan helpen bij het openen van de geest voor nieuwe mogelijkheden en avonturen. De coach kan verschillende oefeningen gebruiken om de creativiteit te stimuleren, zoals meditatie, visualisatie, systeemopstellingen, kunstzinnige therapie en lichaamswerk.

Oefeningen in de praktijk

Voorbeelden van oefeningen die kunnen worden gebruikt in de praktijk zijn:

Meditatie

Meditatie is een oefening die kan helpen om innerlijke rust en vrede te vinden. In sjamanistisch coachen met paarden kan meditatie worden gebruikt om de cliënt te helpen zich te concentreren en de juiste staat van bewustzijn te bereiken om contact te maken met de paarden en de spirituele gidsen. De coach kan de cliënt vragen om te zitten of te liggen, terwijl hij/zij begeleidt bij het loslaten van gedachten en het vinden van rust. De paarden kunnen worden gebruikt om de energie te versterken en de cliënt te helpen ontspannen.

Visualisatie

Visualisatie is een krachtige techniek die kan helpen om nieuwe patronen te creëren en oude blokkades te overwinnen. In sjamanistisch coachen met paarden kan visualisatie worden gebruikt om de cliënt te helpen een gewenste toekomst te visualiseren en deze werkelijkheid te maken. De coach kan de cliënt begeleiden bij het creëren van een mentaal beeld van de gewenste toekomst, terwijl de paarden worden gebruikt om de energie te versterken en de cliënt te helpen de visualisatie te verankeren.

Lichaamswerk met de paarden

Lichaamswerk met de paarden is een oefening die kan helpen om emoties en blokkades vrij te maken. In sjamanistisch coachen met paarden kan lichaamswerk worden gebruikt om de cliënt te helpen zich bewust te worden van hun emoties en de onderliggende oorzaken. De coach kan de cliënt vragen om contact te maken met de paarden en hun lichaam te gebruiken om de energie vrij te maken en los te laten.

Systeemopstellingen of familieopstellingen

Dit kan zowel in een groep als individueel. Wanneer we met een groep werken, kunnen anderen gevraagd worden representant te zijn voor iets of iemand uit het (familie)systeem van de cliënt. Wanneer we individueel werken, gebruiken we objecten als grondanker om iets of iemand te representeren. Het voordeel van het gebruiken van personen als representanten is dat we meer informatie over het systeem en de bijbehorende energie krijgen.

Rituelen en ceremonieën

Rituelen en ceremonieën zijn oefeningen die kunnen helpen om de verbinding met de spirituele wereld te versterken en de eigen intenties en wensen kracht bij te zetten. In sjamanistisch coachen met paarden kunnen rituelen en ceremonieën worden gebruikt om de cliënt te helpen zich te verbinden met de spirituele wereld en hun eigen kracht te vinden. De coach kan de cliënt begeleiden bij het creëren van een persoonlijk ritueel of ceremonie, terwijl de paarden de energie versterken en de cliënt helpen om de betekenis en intentie neer te zetten. Het belangrijkste is om de rituelen en ceremonieën aan te passen aan de behoeften van de cliënt en om te zorgen voor een veilige en respectvolle omgeving voor iedereen die betrokken is.

Het belang van persoonlijke verantwoordelijkheid en zelfzorg

Een belangrijk aspect van sjamanistisch coachen met paarden is het besef dat de cliënt de regie heeft over zijn of haar eigen proces en dat persoonlijke verantwoordelijkheid en zelfzorg daarbij essentieel zijn. De coach kan de cliënt ondersteunen en begeleiden, maar uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid voor de eigen transformatie bij de cliënt zelf.

Het is belangrijk dat de cliënt zich bewust is van zijn of haar eigen motivatie en intentie voor het coachingsproces. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de cliënt bepaalde problemen of uitdagingen wil overwinnen, of dat hij of zij op zoek is naar meer persoonlijke groei en spirituele ontwikkeling. Het is van belang dat de cliënt deze motivatie begrijpt en erachter staat, omdat dit de drijvende kracht zal zijn achter het veranderingsproces.

Daarnaast is het ook van belang dat de cliënt tijdens het coachingsproces goed voor zichzelf zorgt. Het kan intensief zijn om aan jezelf te werken en het kan oude emoties en patronen losmaken. Het is belangrijk om hierin een goede balans te vinden tussen het werken aan persoonlijke groei en het zorgen voor je eigen grenzen en behoeften. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat de cliënt af en toe tijd nodig heeft om te rusten en te reflecteren op wat er gebeurt, of dat hij of zij bepaalde grenzen aangeeft tijdens oefeningen met de paarden.

Verantwoordelijkheid van de cliënt en de coach

Bij sjamanistisch coachen met paarden is het belangrijk om te begrijpen dat de coach en de paarden een ondersteunende rol spelen in het proces van de cliënt, maar dat de verantwoordelijkheid voor de eigen groei en genezing bij de cliënt ligt. De coach kan de cliënt helpen om inzicht te krijgen in bepaalde patronen en blokkades, maar het is aan de cliënt om deze te erkennen en eraan te werken.

De coach heeft ook de verantwoordelijkheid om de sessie veilig en respectvol te houden, zowel voor de cliënt als voor de paarden. Dit omvat het waarborgen van fysieke veiligheid en comfort voor alle betrokkenen, evenals het respecteren van persoonlijke grenzen en privacy.

Begrijpen van eigen motivatie en intentie

Om optimaal te profiteren van sjamanistisch coachen met paarden is het belangrijk dat de cliënt begrijpt wat zijn of haar motivatie en intentie is. Dit betekent dat de cliënt moet onderzoeken waarom hij of zij hulp zoekt en wat hij of zij hoopt te bereiken door middel van deze sessies.

Een cliënt kan bijvoorbeeld gemotiveerd zijn om te werken aan een trauma uit het verleden, om een specifiek doel in het leven te bereiken, om beter te leren omgaan met stress en angst, of om meer verbinding te voelen met de natuur en het universum. Door een duidelijke intentie te hebben, kan de cliënt zijn of haar focus richten en gerichter werken aan het bereiken van het gewenste resultaat.

Zorgen voor eigen grenzen en behoeften

Hoewel sjamanistisch coachen met paarden zeer effectief kan zijn, is het ook belangrijk om zorg te dragen voor eigen grenzen en behoeften. Het kan bijvoorbeeld emotioneel intens zijn om aan bepaalde problemen te werken, en de cliënt moet zich comfortabel voelen bij het delen van persoonlijke informatie met de coach. Het is aan de cliënt om zijn of haar grenzen aan te geven en te communiceren wat wel en niet comfortabel is.

Daarnaast kan het ook belangrijk zijn om zelfzorg te beoefenen buiten de sessies om, bijvoorbeeld door te mediteren, te wandelen in de natuur, of door tijd door te brengen met vrienden en familie. Door te zorgen voor eigen grenzen en behoeften, kan de cliënt beter omgaan met emotionele en mentale uitdagingen en kan hij of zij beter profiteren van de sessies.

Conclusie

Sjamanistisch coachen met paarden is een unieke benadering van coaching die kan helpen bij een breed scala aan uitdagingen en problemen. Het combineert de oude sjamanistische principes met moderne coachingtechnieken, en maakt gebruik van de intuïtie van de paarden om inzicht te bieden in persoonlijke patronen en blokkades.

Door het werken met paarden als co-coaches, kunnen cliënten hun intuïtie en innerlijke wijsheid versterken en leren vertrouwen op hun gevoel. Het paard is in staat om onmiddellijk en eerlijk te reageren op de emoties en energie van de cliënt, waardoor een dieper begrip en bewustzijn ontstaat van de eigen patronen en beperkingen.

Paarden als gids

Sjamanistisch coachen met paarden is een krachtige methode om te werken aan persoonlijke groei, spirituele ontwikkeling en het overwinnen van uitdagingen en problemen. Door sjamanistische principes en technieken te combineren met paarden coaching, ontstaat er een unieke en diepgaande ervaring die kan leiden tot diepgaande inzichten en transformaties.

In dit artikel hebben we besproken wat sjamanistisch coachen met paarden inhoudt, welke principes en technieken er worden gebruikt, en hoe de coach en de paarden een veilige en respectvolle omgeving creëren voor de cliënt. We hebben voorbeelden gegeven van oefeningen die kunnen worden gebruikt, zoals meditatie, visualisatie en lichaamswerk, en we hebben besproken hoe rituelen en ceremonieën kunnen worden ingezet om de ervaring te verdiepen.

Tot slot hebben we benadrukt hoe belangrijk persoonlijke verantwoordelijkheid en zelfzorg zijn bij sjamanistisch coachen met paarden. De cliënt is de regisseur van zijn of haar eigen proces en het is van belang dat de cliënt zich bewust is van zijn of haar eigen motivatie en intentie, en goed voor zichzelf zorgt tijdens het proces.

De diepte in

In conclusie kan sjamanistisch coachen met paarden een krachtige en effectieve methode zijn voor persoonlijke groei, heling en transformatie. Door de combinatie van sjamanistische principes en paardencoaching, kan het diepe inzichten en veranderingen creëren. Het is een proces dat de cliënt kan helpen om hun eigen kracht en wijsheid te ontdekken en te ontwikkelen, en kan bijdragen aan een diepere verbinding met zichzelf, de natuur en de wereld om hen heen.

Als je geïnteresseerd bent in sjamanistisch coachen met paarden, is het belangrijk om te werken met een coach die je vertrouwt en die getraind is in sjamanistische principes. Ben je benieuwd wat ik voor je kan betekenen? Sluit dan een keer aan bij één van mijn ‘Herontdek je kracht’-dagen of boek een intakegesprek.

Mijn paarden en ik staan voor je klaar!

Volg je hart! Maar hoe dan?

door Pieter de Gouw | 8 december 2022 | Blog, Persoonlijke ontwikkeling, Systemisch werk

Volg gewoon je hart! Maar hoe dan?

Met tranen in mijn ogen keek ‘m diep in zijn ogen aan. Ik trilde over mijn hele lijf. Het gonsde in mijn hoofd en ik voelde mijn hart tekeer gaan. ‘Dit is jouw hart,’ zei mijn coach terwijl ik deze nagenoeg onbekende man in zijn ogen keek. En ‘mijn hart’ staarde in volle overtuiging terug. ‘Het klopt voor jou, alleen voor jou’. En ‘mijn hart’ knikte en mijn hart bonsde in m’n keel. ‘Volg je hart,’ klonk de opdracht. En later dacht ik: ‘maar hoe dan?’

Zowel tijdens mijn opleiding tot paardencoach en daarbuiten heb ik meerdere opstellingen mogen ondergaan, zowel als representant als coachee. In opstellingen stellen we vaak het hart van de coachee op, want het hart focust. En zo werd ook in deze opstelling mijn eigen hart opgesteld. En het werd me pijnlijk duidelijk hoe complex ik het vindt om ‘mijn hart te volgen’. En telkens als ik weer als hart opgesteld stond in andere opstellingen ervaarde ik in mezelf ook weer die lichte verwarring. Niet voor niets is dat mijn les en niet voor niets blijft het volgen van mijn hart een opdracht die mijn hoofd maar moeilijk kan begrijpen.

Deze blog is dan ook een poging om dit proces voor mezelf te beschrijven, zodat mijn hoofd een beetje meer kan begrijpen wat deze opdracht inhoudt: ‘volg je hart’. En wellicht brengt het jou ook tot inzichten.

Het probleem met mooie one-liners

‘Gewoon je hart volgen!’ ‘Doe wat je hart je ingeeft’ ‘Luister naar je hart, want die weet de weg.’ Supermooie zinnen, maar hoe doe ik dat nou weer? Wat is de stem van mijn hart? Kan ik echt luisteren naar mijn hart? En hoe weet ik zeker dat ik de juiste stem volg?

Gewoon even een paar vragen die bij mij opborrelen als ik de eerste twee zinnen lees. Het is tekst, woorden, die we gebruiken om het gevoel in ons hart te omschrijven. Het is een poging van ons hoofd om dit gevoel te begrijpen en om grip te krijgen op een concept dat wellicht groter is dan ons hoofd volledig kan vatten. En daarin schuilt een groot deel van het probleem: we willen alles zo graag snappen. We hebben ons brein boven alles gesteld, boven ons onderbuik gevoel, boven ons hartbrein. We zijn ergens in de afgelopen eeuwen de verbinding tussen ons hoofd, ons hart en onze buik verloren.

De olifant en de muis

We zien ons brein als een machtig apparaat, een krachtige computer, bovenop een stellage van botten en spieren. Ons brein is in ons wereldbeeld oppermachtig. Maar klopt dat wel?

Meer en meer wordt ook in de wetenschap ontdekt hoe belangrijk ons hart (en onze buik) is en hoe sterk de verbinding tussen hoofd, hart en buik is. Ieder hart bestaat voor 65% uit neuronen en heeft, net als onze buik, zijn eigen geheugen. We kunnen dus stellen dat we niet over één brein spreken, maar over drie breinen: het hoofdbrein, het hartbrein en het buikbrein.

Ons hoofd is daarin niet zozeer de piloot, de oppermachtige supercomputer die een vehicel van vlees en bloed aan stuurt, maar meer een muis op de rug van de olifant. Waarbij de muis het hoofd is en het hartbrein en buikbrein de olifant vormen. Als de muis bedenkt dat ie links om wat voor reden dan ook links wil terwijl de olifant dat rechtsaf de juiste weg is ontstaat een twee strijd die de muis uiteindelijk verliest. Deze tweestrijd zorgt echter voor problemen. Het is in deze tweestrijd waar stress, burn-outs, ziekte en onverklaarbare pijnklachten kunnen ontstaan.

Weer op één lijn

Door de drie breinen weer te laten samenwerken, door ze weer op één lijn te krijgen, kan energie weer stromen. Neemt stress af en kun je weer gaan doen waar je voor op aarde gezet bent. De grote vraag is dan: hoe doe je dat?

Terug naar je natuur

Naast mijn werk als systemisch coach met paarden, werk ik ook veel met paarden van anderen. Vaak zijn dit ‘probleempaarden’ of zoals een klant laatst zo mooi zei ‘onbegrepen paarden’. Mijn opdracht is dan in eerste instantie om het vertrouwen van het paard te winnen, wat met getraumatiseerde of onbegrepen paarden soms een hele uitdaging is.

Mijn werk met paarden

Zo kwam ik laatst bij een jong paard. De klant had de nodige problemen met het paard wat al tot een aantal serieuze incidenten en verwondingen had geleidt. In de eerste sessie werkte ik met het paard om een aantal ‘duidelijke afspraken’ te maken en grenzen te stellen waarbinnen we samen kunnen werken. Ik probeer daarin zoveel mogelijk ‘de taal van de paarden’ te handteren in plaats van een paard Engels te leren. Paarden communiceren vrijwel uitsluitend met lichaamstaal en in deze eerste sessie liet ik het paard merken dat ik zijn grenzen respecteer als hij ook mijn leiding en grenzen respecteert.

Vertrouwen en ontspanning

In de tweede sessie nam ik het paard mee naar de hoek van de bak waar hij het altijd spannend vond en terwijl we naar die hoek van de bak liepen gebeurde iets fascinerends. Zonder dat daar enige aanleiding voor was voelde ik mijn hartslag omhoog schieten. En kort daarna ontstond er spanning bij het paard, hij kwam in de vluchtmodus en bevroor vlak voor het punt waar hij het altijd heel spannend vond.

Ik hielp ‘m door de spanning heen en later vertelde ik wat ik had gemerkt aan de eigenaresse van het paard. En ze stelde de logische en goede vraag: ‘maar hoe doe je dat dan, zijn hartslag verlagen?’

Maar hoe dan?

Ik stond even stil en toen haalde ik diep en rustig adem. That is it! Dat is alles. Of nou ja, niet alles maar in ieder geval de belangrijkste eerste stap. Door even stil te staan en adem te halen, verlaagde ik mijn eigen hartslag en daarmee de spanning in mijn eigen lijf. En het paard reageerde door te zuchten, te briesen en te ontspannen.

Deze link is overigens niet iets wat ik zelf bedacht heb. Onderzoek heeft herhaaldelijk aangetoond dat paarden uitermate goed in staat zijn om onze hartslag en zelfs ons hartritme waar te nemen. Sterker nog, onderzoek heeft laten zien dat paarden en mensen in staat zijn de hartslag en hartritme van de ander over te nemen. Mijn hart heeft dus een effect op het paard en vice versa.

De kracht van ademhalen

‘Don’t just do something, stand there’ – White rabbit Alice in Wonderland

De eerste stap is even stil durven staan, rustig adem te halen en te kijken en te luisteren. Wat gebeurt hier? Wat voel ik? Wat zie ik? Dit is een eeuwenoude wijsheid die met name in het boeddhisme veel toegepast is. Het is niet voor niets dat het focussen op of liever het volgen van je ademhaling een primair onderdeel is van veel vormen van meditatie. En Wim Hoff heeft de kracht van ademhaling tot een hogere kunst verheven en ontdekt – en wetenschappelijk aangetoond – dat je doormiddel van ademhaling zelfs je immuunsysteem kunt beïnvloeden. Iets wat door de wetenschap jaren lang als onmogelijk beschouwt werd.

Terug naar de basis

Paarden hebben niet zoveel met ons hoofd. Datgene wat wij allemaal bedenken en uitspreken is voor een paard veel minder relevant. Een paard stemt af op datgene wat van binnen bij ons gebeurt. Ze voelen letterlijk ons hart, zijn ritme en frequentie. Ze nemen waar wat onze onderbuik allang weet, maar waar wij vaak niet bewust van zijn.

Het voordeel van werken bij paarden is dan ook dat ze ons helpen om weer terug te gaan naar de basis ‘ons hele lijf’ en niet te blijven hangen in overdenken, piekeren en rationaliseren.

Zelf de kracht van de paarden eens ervaren? Kom naar één van de ‘Herontdek je kracht’-dagen.

Man en agressie

door Pieter de Gouw | 14 november 2022 | Blog, Persoonlijke ontwikkeling

Man en frustratie, agressie en woede

Als mensen, die me nog niet zo goed kennen, mij omschrijven noemen ze me vaak rustig en doordacht. Vraag je het aan mijn ouders of mijn vrouw dan staat heethoofd veel hoger op het lijstje. Ik kan me enorm opwinden over verschillende onderwerpen en als het daarover gaat kan ik flink fel worden. En kom niet aan ‘mijn mensen of dieren’, want ik vreet je op.

Het monster in iedere man

Met andere woorden in me huist een enorm sterk monster, een woede en een agressie. En daar ben ik niet trots op. We worden als jongen en man ook veelvuldig verteld dat je lief moet zijn, niet vechten, niet boos worden, niet schreeuwen en braaf zijn. We worden geleerd om dat monster op te sluiten, te negeren en te kleineren. Het probleem is dat het monster hierdoor valser en valser wordt. Zoals in het boekje ‘There’s no such thing as a dragon’ van Jack Kent prachtig wordt weergegeven, groeit de draak iedere keer als je ‘m ontkent en negeert.

Woede en agressie

Dit geldt ook voor agressie. Dit monster in ons allemaal kan een enorme bron van kracht zijn. Het kan fungeren als een enorme waakhond. Als we onze woede onderkennen, onder ogen zien en weten te gebruiken is dat op zichzelf al afschrikwekkend genoeg. Dan hoef je agressie niet eens meer te gebruiken om respect af te dwingen.

Agressie of woede zijn hele krachtige bronnen. Zie het als een pitbull aan een riem. Als we deze pitbull in een hokje stoppen, aan een ketting leggen en verder negeren dan wordt ie valser en valser. Op de meest onverwachte momenten valt hij aan. Hij bijt gromt en blaft op de meest ongepast momenten. We hebben geen controlle over hem.

Agressie is als een pitbull

Als we deze pitbull nu van jongs af aan koesteren, onder ogen zien, trainen en begeleiden, groeit ie wellicht uit tot een sterke gesocialiseerde pitbull. Hij kan nog steeds bijten, grommen en blaffen, maar alleen als het echt nodig is. We kunnen met ‘m over straat zonder dat we bang hoeven te zijn dat ie de eerste beste voorbijganger in zijn kuiten bijt. Maar dreigt er gevaar, dan is ie er om ons en de mensen om ons heen te beschermen. Het is het verschil tussen ‘controlle hebben over’ en ‘bezeten zijn door’.

Bezeten door de duivel

Dus als we geen controle hebben over het monster in ons, dan heeft het monster controle over ons. En, geloof me, in ieder mens schuilt een monster en dat monster is velen malen krachtiger, gemener en donkerder dan de gemiddelde persoon wil geloven of toegeven. In ieder mens schuilt een moordenaar. Deze moordenaar of dit stukje duivel in ons allemaal kan ons bezitten als we het niet ‘cultiveren’.

Op de meest ongewenste of ongepaste momenten

Dit monster of deze moordenaar laat zijn kop zien in veel verschillende onbewuste uitingen. Onbewust stuurt dit monster ons een bepaalde richting in, door een fascinatie of juist een sterke afkeer van chaos, horror of geweld en bloedvergieten. Denk maar aan kijkersfile, we gaan massaal op de rem als een ongeluk gebeurt is en we proberen toch een glimp op te vangen van de chaos op de andere rijbaan.

Een onbewuste aantrekkingskracht

We voelen tegelijkertijd een aantrekkingskracht, een fascinatie en een afkeer voor het bloedvergieten. Ramptoerisme is niet voor niets een bekent fenomeen. En we gaan toch opzoek naar dat ene naar filmpje wat ‘viral’ gegaan is.

In deze momenten ontwaakt het monster en maakt dat we toch even afremmen, blijven kijken of gaan googlen. Het is een onbewust zelfonderzoek naar onze eigen donkere kant.

Op ongepaste momenten

Toen ik mezelf openstelde voor de kracht van deze donkere kant uitte dit zich in eerste instantie in hele donkere en zwarte gedachten en impulsen. Ik dacht op de meest ongepaste en onverwachte momenten hele donkere, angstaanjagende gedachten. En zoals geen enkele gedachten wordt en werd ik niet gedefinieerd door deze gedachten, maar het waren wel degelijk uitingen van de meest duistere kant die ook in mij schuilt.

Maar hoe krijg je het monster dan onder controle?

En de eerste stap naar een betere wereld, voor jezelf en voor de mensen om je heen, is het onder ogen komen van dit monster, van deze moordenaar. Durf je echt naar jezelf te kijken? Durf je voor het monster te gaan staan en hem recht in zijn ogen aan te kijken?

Liever niet kijken?

Dit is een dermate pijnlijke ervaring dat we dit vaak niet aan durven. En dat is dan ook de reden waarom heel veel mensen deze stap nooit echt durven nemen. Volkomen begrijpelijk, want het vergt een enorme hoeveelheid moed en durf om dit deel van jezelf aan te gaan.

Wie de schoen past…

Er bestaat geen eenduidige manier om dit deel van jezelf onder ogen te komen. De befaamde C.G. Jung noemde dit werk schaduwwerk. Het werken met jouw eigen schaduw en zoals hij zei: de schoen die bij de een knelt, zit de ander als gegoten. Met andere woorden, er is niet een manier om jouw eigen donkere kant, jouw schaduw onder ogen te komen.

Zelf maar niet alleen

Maar één ding is wel zeker: dit proces moet je zelf doen, maar kun je niet alleen. Dit is een proces waarbij je anderen nodig hebt. Mensen, of ze nou professionals zijn of mensen die dicht bij je staan, die absoluut het beste met je voor hebben. Die in staat zijn om je te zien lijden, naast je blijven staan en je een schouder bieden, letterlijk of figuurlijk, als je dit nodig hebt.

Letterlijk in de spiegel kijken.

It’s better to be a warrior in a garden then a gardener in a war.

Daar stond ik weer voor de spiegel, maar wat staarde daar terug?

Op zondagochtend ging ik altijd paardrijden bij een kleine manege bij ons in de buurt. Na het rijden bleef ik vaak even hangen, brachten we nog paarden naar het weiland of hielpen we met een klusje. Ik bleef niet alleen om maar zolang mogelijk bij de paarden te zijn, al was dat ook een belangrijke reden. Nee, ik bleef vooral het liefst zolang mogelijk hangen, omdat ik wist wat me te wachten stond als ik thuis kwam. Vaak kwam ik op zondagmiddag thuis in een leeg huis, omdat mijn ouders naar opa, oma of familie waren.

Zondagmiddagblues en spiegelstaren

Standaard werd ik op die zondagen overvallen door een donkere ‘zondagmiddagblues’. Een sterk gevoel van onbehagen, verdriet, eenzaamheid en afgrijzen naar mezelf. En dan moest ik gaan douchen. Als ik dan in de spiegel keek, werd ik overvallen door een angst. In die spiegel staarde iets terug wat ik maar moeilijk onder ogen kon komen en ik had geen idee wie dat wezen was dat terug staarde.

De confrontatie met mijn schaduw

Dit was mijn eerste stap in het onder ogen komen van mijn eigen schaduw. Het wezen dat terug staarde bezat een enorme agressie, dit monster was werkelijk tot alles in staat. Ik verdrong dit gevoel en keek mezelf in de jaren daarna het liefst zo min mogelijk aan in de spiegel.

Maar waarom de schaduw onder ogen zien en rehabilitatie van ‘de pitbull’

Don’t be docile, be a monster and then learn to control it. – Prof. Jordan Peterson

Toen ik me jaren later weer openstelde voor mijn eigen gevoelens en mijn schaduw, stak het monster weer de kop op. Hij liet zich zien in hele donkere agressieve gedachten en impulsen. En in plaats van hem te negeren, zag ik hem. Hij kreeg een gedaante en ik onderkende dat hij een onderdeel was van mezelf. Het voelt nu nog als een rehabilitatie van een agressieve valse hond die op onverwachte momenten kan uitvallen. Maar het rehabilitatie-proces helpt me ook om meer en meer te gaan staan voor mezelf, mezelf uit te spreken en een confrontatie aan te gaan, zonder mezelf volledig te verliezen.

De schaduw als compagnon en gids

Het onderkennen en aankijken van je schaduw maakt dat hij ook voor je kan werken, want de schaduw helpt je ook om te zien wat je liever niet wil zien van jezelf. En als je echt luistert zal hij je vertellen wat je te doen hebt, wat je nog mag repareren, onder ogen mag komen of waar je mee mag stoppen. Want in de basis is de schaduw – jouw innerlijke criticus – je krachtigste gids. Hij is er niet op uit je kapot te maken, maar om je juist te laten groeien. Want de meeste groei zit daar waar je liever niet wil zijn. En soms, of zelfs vaak, moet je nu precies daar zijn waar je liever niet wil zijn.

Ga maar eens voor de spiegel staan en kijk jezelf aan. Kijk jezelf diep je ogen? Wat zie je daar? Kun je blijven kijken? Durf je te voelen wat er nu gebeurt?

En merk je dat je net als ik dit proces wel zelf, maar niet alleen hoeft te doen. Schroom niet om contact met me op te nemen.

Ja, ik wil graag meer weten!

Hoe zie jij de wereld? Start jouw persoonlijke ontwikkeling.

door Pieter de Gouw | 1 november 2022 | Blog, Persoonlijke ontwikkeling, Sjamanisme, Systemisch werk

Modellen en persoonlijkheidsmetingen: ze kloppen niet, maar ze werken wel

Verslaafd aan het maken van persoonlijkheidstests. Toen ik een jaar of 10 geleden geïnteresseerd raakte in persoonlijke ontwikkeling, raakte al gauw geïntrigeerd door persoonlijkheidstests. Ik deed de ene na de andere opzoek naar een waarheid. En iedere keer weer ontdekte ik iets in mezelf wat van te voren nog onbewust of onverklaard was.

Bij iedere test merkte ik ook dat niet alles helemaal ‘paste’. Niet alle uitkomsten van een test waren honderd procent op mij van toepassing. Ze klopte nooit helemaal, maar ze werkte wel. Ik begon me af te vragen wat de waarde van al deze test nou eigenlijk is? Wat maakt nou dat het zo fijn is om een test te doen? En waarom doen we zo graag een test?

Een oerwoud aan modellen

We willen als mens niets liever dan onszelf en de wereld om ons heen begrijpen. Want als we het kunnen begrijpen, dan kunnen we anticiperen. Met veiligheid en overleven als uiteindelijk doel. Dat maakt dat we altijd opzoek zijn naar antwoorden, in een poging om onszelf en de wereld beter te begrijpen.

Wanneer we onszelf open stellen voor persoonlijke ontwikkeling krijgen we vaak meer vragen dan antwoorden. We gaan dan opzoek naar houvast. Modellen en persoonlijkheidsmetingen kunnen dan helpen om complexe concepten eenvoudiger te maken. De modellen helpen om kaders te stellen voor complexe concepten. Waarom is dat behulpzaam? Omdat de mens en mens-zijn ongelooflijk complex is. En modellen helpen ons om deze complexiteit te behapbaar te maken.

Dit hebben we altijd al gedaan. Eerst werd alles verklaard volgens het goden-model, later werd dit het God-model en de laatste eeuw is het data-model ontstaan. In het godenmodel wordt alles om ons heen verklaard door kosmische krachten (goden). Deze mensachtige superwezens bestierde alles wat op aarde en in de hemel gebeurde. Later ontstond hieruit het God-model, waarin één alwetend superwezen overbleef.

Dankzij de ontwikkeling van de mens, onderzoek en wetenschap is dit model de laatste eeuw vervangen door het data-model. Alles is te verklaren door cijfers en data: meten is weten. En als we iets nog niet kunnen verklaren, hebben we nog niet alle data. In dit data-model wordt ons leven grotendeels gedicteerd door een groot superwezen: het internet. En we valideren ons leven in toenemende mate door onze online aanwezigheid: als iets niet is gedeeld, is het niet gebeurt.

“Via het denkertje”

In dit data-model is het internet onze god en zijn data onze verlossers. Het probleem is dat ons denken, ons brein, daarmee verheven wordt tot iets goddelijks. Het is ons hoofd dat ons definieert, onze gedachten zijn het meest belangrijk en we zitten het grootste gedeelte van onze tijd vast in denkspiraaltjes en hersenspinsels.

Daarmee wil ik niet beweren dat ons hoofd en ons denken niet belangrijk is. Ook bij mij gaan dingen eerst langs ‘mijn denkertje’. Het probleem ontstaat wanneer ik teveel in mijn hoofd blijf hangen en ik de rest van mijn lichaam ga beschouwen als een soort altaar waarop dit ‘heilige hoofd met zijn goddelijke hersens’ rust.

Ik vergeet dat ik een lichaam heb, gevuld met een groot hart en een onderbuikgevoel. Ons gevoel, onze emoties en alles wat daarbij komt kijken, wordt in het data-model gedegradeerd tot iets primitiefs en ondergeschikts. Sonde. Want, hoewel ons bewuste, menselijke brein evolutionair jonger is dan dat deel wat we ook wel ons reptielenbrein wordt genoemd, wil dat niet zeggen dat onze andere aspecten minderwaardig zijn. In tegendeel zelfs. Hoe meer ik leer en ervaar over persoonlijke ontwikkeling en over mens-zijn hoe meer ik ons gevoel en onze emoties ben gaan waarderen.

Hoofd, hart en buik

Bij mij gaat het ook via die route. Nieuwe concepten, ervaringen of ideeën gaan bij via mijn hoofd. Dat wil niet zeggen dat ik niet soms al een onderbuikgevoel heb voordat ik iets cognitief snap. Maar ik wil wel graag kaders hebben waarbinnen ik een bepaald gevoel of emotie kan plaatsen. Dat gaat bij mij ‘via mijn denkertje’ zoals één van mijn docenten ooit tegen me zei. Dit geldt niet voor iedereen. Sommige mensen werkt dat anders. Misschien gaan dingen voor jou eerst via je buik (intuïtie) of juist via je hart (je gevoel).

In de basis kun je vanuit één van de volgende vijf voorkeurshoudingen leven:

Intuïtie
Realisme
Gevoel
Ratio
Generalist

Weten welke voorkeurshouding je hebt, helpt je om beter te begrijpen hoe je werkt, leert en denkt. De een is niet beter dan de ander, hooguit anders.

Een intuïtief persoon weet vaak van binnenuit wat hij of zij wil. Dit is geen cognitief weten, maar een dieper ‘weten’, een ingeving of inspiratie. Ze zijn creatief, abstract en brainstormen liever dan ze de praktische haalbaarheid overwegen.

Realistische mensen gebruiken bij voorkeur hun vijf basiszintuigen en vormen ideeën op basis van feiten en gegevens. Ze observeren wat om hen heen gebeurt en willen weten wat er precies aan de hand is. Ze hebben vaak een goed oog voor detail.

Gevoelsmensen baseren hun beslissingen op persoonlijke waarden. Ze gaan uit van persoonlijk en subjectieve overwegingen over wat belangrijk voor ze is. Ze zijn invoelend en overwegen de impact van hun beslissingen op anderen.

Rationele mensen redeneren via logische oorzaak-gevolgredenaties. Ze zijn goed instaat afstand te houden van de situatie en maken een objectieve analyse. Ze zijn van nature kritisch.

Generalisten putten uit alle vier de voorgenoemde voorkeuren. Ze zijn instaat om op basis van de situatie één van de vier voorkeurshoudingen aan te nemen. Vaak is één van de voorkeurshoudingen meer ontwikkeld dan de andere.

Hoe ontdek je welke voorkeurshouding jij hebt?

Kijk eens naar de bovengenoemde omschrijvingen. Welke van de vier herken je het meest? Vaak zijn er twee die het best bij je passen. Het kan dan zijn dat je de ene van nature in je hebt en de andere meer aangeleerd is.

Ikzelf ben van nature een realist, maar ik heb heel lang mijn gevoel geleefd. Ik gebruik bij voorkeur mijn zintuigen, ik observeer, ik neem waar wat ik zie, hoor, ruik en voel en ik neem dat ook voor waar. Maar ik heb aangeleerd om meer naar mijn gevoel te luisteren en mezelf daarin te verliezen. Waarom? Omdat ik het nodig had: het was mijn overlevingsstrategie. Als ik zorgde dat ik sensitief genoeg was afgestemd op mijn omgeving en naar mijn gevoel luisterde kon ik voorkomen dat ik gekwetst werd. Ten minste, dat had ik geleerd. Dit werd een onbewust patroon: het gebeurde iedere keer weer.

En nog ben ik heel gevoelig voor spanningen in mijn omgeving. Ik kan feilloos aanvoelen wat ‘r speelt en door mijn sterke waarnemingsvermogen kan ik goed onderscheiden wat er werkelijk aan de hand is. Het maakt ook dat ik goed ben in mijn vak als systemisch en sjamanistisch coach: dat gaat over observeren, waarnemen en uitzoeken wat er werkelijk speelt.

Door het zelfonderzoek van de afgelopen 10 jaar ben ik me hier bewust van geworden. Deze kwaliteiten (en tegelijkertijd mijn valkuilen) zijn er nog steeds. Ik weet nu dat ze er zijn en als een bepaald patroon weer de kop op steekt kan ik steeds sneller en adequater reageren, zodat het patroon minder lang stand houdt.

Zelfreflectie

Echte persoonlijke ontwikkeling start altijd met zelfreflectie. Zelfreflectie gaat over echt naar jezelf kijken, het gaat over de vraag ‘wat maakt dat ik de dingen doe zoals ik ze doe?’ En dat gaat een stuk dieper dan alleen reflectie. Reflectie betekent terugkijken, reflecteren op een situatie. Bijvoorbeeld, “gisteren was ik niet zo aardig tegen die collega. Dat ga ik de volgende keer anders doen”. Bij de zelfreflectie ga je op onderzoek uit naar wat maakte dat jij op die manier reageerde op wat jouw collega zei. Welk deel werd geraakt, waar herken je dat van, welk gevoel of associaties roept dat op. En wat zegt dat over jou?

De Pyramide voor persoonlijke ontwikkeling

Om tot echte zelfreflectie te komen mogen we dan ook dieper graven dan alleen maar kijken naar welk gedrag je laat zien. En in dit graven kom je in de basis 3 niveaus van persoonlijke ontwikkeling tegen. Deze niveaus vormen samen de persoonlijke ontwikkelings-Pyramide.

Je kunt deze Pyramide op twee manieren gebruiken van boven naar beneden of van beneden naar boven. Daarin is geen goed of fout, simpelweg twee routes.

De pyramide is altijd situatieafhankelijk. Dat wil zeggen een bepaalde situatie triggert een bepaald patroon in jou. Het is niet de schuld van de situatie, maar simpelweg de uitwerking van die situatie op jou.

Meer weten over de verschillende niveaus van persoonlijke ontwikkeling? Klik dan even hier. En ben je opzoek naar begeleiding in jouw persoonlijke ontwikkeling? Wellicht dat ik iets voor je kan betekenen.

De 3 Niveaus van Persoonlijke Ontwikkeling

door Pieter de Gouw | 2 juli 2020 | Blog, Persoonlijke ontwikkeling, Sjamanisme, Systemisch werk

De 3 Niveaus van persoonlijke ontwikkeling

Daar ging ik. Ik voelde een enorme energie door mijn lijf stromen. Een ervaring die ik nog nooit eerder had gehad. Mijn lijf deed dingen waar ik geen controle over had. Wat gebeurde hier? Ik had hier wel verhalen over gelezen. Ik was hier nieuwsgierig naar geweest. En iets in me wist dat dit waar was, wat nu gebeurde. Ik kon het alleen niet snappen. Mijn hoofd kon hier niet bij. En toch gebeurde het. Ik zag beelden die ik nog nooit eerder had gezien. Sven, de sjamaan, begeleidde me naar de grond. Mijn hele lijf schokte. Dit was groter dan ik.

Wat dat weekend allemaal gebeurt is, is haast niet te beschrijven. In mijn verhaal over de geboorte van mijn vaderschap ligt ik één aspect van dit bijzondere weekend toe. En ik kan alleen maar op grote lijnen omschrijven wat dat weekend aangeraakt is. Na dit weekend voelde ik de behoefte om te omschrijven wat dit nou eigenlijk was. En daarmee kwam ik op deze 3 niveaus van persoonlijke ontwikkeling.

De Persoonlijke Ontwikkelings-pyramide.

Disclaimer: Ik heb deze niveaus niet zelf bedacht. Ik heb ze alleen samengevoegd tot deze persoonlijke ontwikkelingspyramide.

Je kunt deze Pyramide op twee manieren gebruiken van boven naar beneden of van beneden naar boven. Ook daarin is geen goed of fout, simpelweg twee routes.

De pyramide is op gebouwd uit 3 niveaus en is altijd situatieafhankelijk. Dat wil zeggen een bepaalde situatie triggert een bepaald patroon in jou. Het is niet de schuld van de situatie, maar simpelweg de uitwerking van die situatie op jou. Laten we de 3 niveaus van de pyramide eens aflopen van boven naar beneden:

In bepaalde situaties laat je altijd een bepaald gedrag zien. Op dit eerste niveau willen we ons gedrag sturen. We willen gelukkiger zijn, afvallen, meer sporten en productiever zijn. Je kunt gaan proberen dit gedrag te veranderen door tegen jezelf te zeggen: “de volgende keer dat iets vergelijkbaars gebeurt, ga ik ander gedrag laten zien”. Negen van de tien keer lukt dit echter niet. En als het al lukt, vinden we het vaak lastig om dit nieuwe gedrag ook te blijven voortzetten. Als het puntje weer bij het paaltje komt, schiet je toch weer in dat oude vertrouwde patroon. We eindigen weer achter Netflix met een zak chips of worden toch weer boos, verdrietig of zelfs depressief.

Je kunt jezelf vervolgens afvragen, wat in mij maakt nu dat ik iedere keer als dat gebeurt hetzelfde soort gedrag laat zien? Dat is het intrapsychisch niveau. Je onderzoekt dan in jezelf wat er achter dat gedrag zit: welk gevoel, welke emotie of, vaak, welke angst of pijn je wilt vermijden?

Je voelt ‘m misschien al aankomen. Dit intrapsychische niveau heeft ook een oorsprong. En deze oorsprong is daar ‘waar we vandaan komen’, de volwassenen die tijdens onze kindertijd belangrijk voor ons waren, die een significante rol in ons kinderleven gespeeld hebben. Dat is laag drie: het systemisch niveau.

Het systemisch/sjamanistisch niveau: Hocus-pocus?

Dit systemisch niveau is verweven met het sjamanistisch niveau. Dit klinkt erg hocus-pocus, I know. Ik heb dit ook lang verworpen en afgedaan als zweverig, tot ik zelf ging ervaren wat het nu daadwerkelijk inhoudt. Ik leg het uit.

We worden allemaal gevormd door ons systeem van herkomst, door het gezin waarin we geboren worden en door de familie waar we van afstammen. Ervaringen in de eerste 18 jaar van ons leven vormen ons tot de mensen die we uiteindelijk worden.

In dit systeem hebben we een plek. Zodra we geboren worden op deze wereld, ontvangen we ons leven van onze ouders en daar hoeven we in de basis niets voor (terug) te doen. We zijn verbonden aan onze (voor)ouders en ons gezin. Hierin kunnen echter, om allerlei redenen, verstoringen plaatsvinden.

Verstoringen?

Verstoringen in een familiesysteem zijn er in allerlei vormen en maten. We kunnen als kind bijvoorbeeld een plek boven onze ouders innemen, omdat één van onze ouders ziek of op een andere manier behoeftig was. We houden dan niet onze eigen plek, maar de plek van één van onze ouders bezet. De ouder komt daardoor automatisch op de plek van het kind te staan. Het kind voelt zich dan verantwoordelijk over de ouder. Er ontstaat een disbalans tussen geven en nemen, want het kind geeft meer aan de ouder dan de ouder aan het kind.

Op een latere leeftijd kan dit kind problemen krijgen met autoriteit, want hij of zij accepteert simpelweg niet dat iemand anders boven hem of haar gaat staan. Of door de onbalans tussen geven en nemen, geeft deze persoon zich volledig weg en neemt geen ruimte voor zichzelf. Hij of zij heeft immers nooit een plek voor zichzelf ervaren.

Wanneer de oorsprong van een dergelijke verstoring niet binnen het gezin ligt, maar één of meerdere generaties terug, raak je al snel aan het sjamanistisch vlak. Sjamanisme gaat over het gebruik maken van alle informatie die zich voordoet. En gaat uit van een sterkte verbinding tussen jou en al je voorouders. Je bent simpelweg het ‘eindproduct’ van alle mensen voor je.

Ook in de wetenschap wordt hier steeds meer bewijs gevonden. Dit wordt epigentica genoemd. Trauma’s kunnen van generatie op generatie doorgegeven worden. En pas meerdere generaties later aan de oppervlakte komen.

De verbinding tussen mensen vormt het sjamanistisch veld

Het systemisch niveau en het sjamanistisch niveau onderscheiden zich door de grote van de thema’s, maar zijn altijd onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Het systemisch veld gaat over de thema’s die voor die persoon en zijn of haar systeem gelden. Met een systemisch veld bedoelen we alle individuen die onderdeel uit maken van een familiesysteem. En ieder mens heeft dus zijn eigen systemisch veld. Deze mensen, en dus deze velden, zijn aan elkaar verbonden. En alle mensen samen – alle individuele systemische velden – vormen het grote sjamanistische veld.

Niet gek dus dat grote universele thema’s zoals ‘de schuld van de man’, ‘de verhouding tussen moeder en zoon’ en ‘de soevereine (schuldeloze/hulpeloze) vrouw’ terug te vinden zijn in kleinere velden van ons allemaal.

Echt zelfonderzoek gaat over het zoeken naar onszelf op het raakvlak tussen intrapsychische en systemisch/sjamanistisch niveau. Dus, wat in mij maakt dat ik de dingen doe zoals ik ze doe? En wat ligt daaraan ten grondslag?

Dit zelfonderzoek moeten we zelf doen niet alleen.

Durf jij het aan om echt naar jezelf te kijken? Wat in jou mag nu gezien worden? Ik heb nog een paar plekken vrij op mijn ‘Ontdek je Kracht’-dagen. Zodat je deze zomer kunt gebruiken om echt aan jezelf te werken.

« Vorige Pagina