En een mogelijk alternatief.

‘Ik geloof niet in geluk’, zei ik gekscherend. De mensen om me heen keken me verbaasd aan. Een aantal groepsgenoten werd wat onrustig in de geschokte stilte die deze opmerking veroorzaakte, een enkeling grinnikte ongemakkelijk en sommige besloten maar gewoon meteen weg te lopen. ‘Geloof je niet dat geluk bestaat?’ vroeg de enige overgebleven groepsgenoot die nog met me in gesprek wilde. ‘Oh nee, geluk bestaat wel degelijk. Ik geloof er alleen niet in.’ Hier moesten we allebei even over nadenken.

We waren allebei deelnemer aan een weekend waarin innovatieve en sociaal maatschappelijke initiatieven werden uitgewerkt. Het doel van het weekend was om je idee uit te werken tot een volwaardig en concreet concept. Het doel van deze ‘snelkookpan’ was dat je in korte tijd grote stappen maakt en dat je getriggert raakt door de ideeën en vragen van anderen. Dit leidde bij mij tot de uitspraak: Ik geloof niet in geluk.

In deze uiteenzetting of pleidooi zal ik je vertellen wat ik met mijn statement ‘Stop met het nastreven van geluk’ bedoel en wat ik als mogelijk alternatief zie. En ik ben zeer benieuwd naar jouw mening over ‘geluk’.

Geluk is ‘hot’!

Het is een fascinerend onderwerp dat hele beroepsgroepen doet ontstaan en bezighoudt: van gelukscoaches tot Chief Happiness Officers. En als je geluk googelt word je overspoeld met sites en statements als ‘de 5 stappen naar geluk’, ‘maak je eigen geluk’ en ‘DE therapie voor geluk’. En hoe meer ik me verdiep in ‘geluk’ en het nastreven van geluk,hoe meer ik ervan overtuigt raak dat nou net deze kruistocht naar geluk de grootste oorzaak van ongeluk is.

Geluk is als los zand

Geluk is als los zand of water: je kunt het op veel verschillende plekken vinden, je kunt het dragen in je handen, maar zodra je het probeert vast te houden glipt het door je vingers. En hoe harder je probeert het vast te houden, hoe sneller het door je vingers glijdt.

Het nastreven van geluk suggereert een bepaalde staat van zijn dat je MOET zien te bereiken. Ik zie geluk niet als een staat van zijn die je kunt of zelfs zou moeten nastreven. Geluk is geen permanente staat van zijn, maar veelal van tijdelijke aard. En als geluk voorbijkomt koester ’t dan, zoals je los zand in je handen zou dragen.

Wie het geluk vergeet is gelukkig. – Tomi Ungerer

De (on)geluks-feedbackloop

De valkuil van het nastreven van geluk is dat we alles wat ongelukkig maakt gaan ontwijken en dat is een onmogelijke opgave. Om in je leven iets te bereiken, zul je bepaalde offers moeten brengen: studeren voor dat statistiek-vak, belastingaangifte doen of het betalen van de factuur van die vakantie.

Allemaal dingen waar je niet direct gelukkig van wordt. En wanneer geluk je leidraad is, zou je eigenlijk moeten stoppen met deze activiteiten. De vraag is dan: ben je bereid om de consequenties van deze keuze te accepteren? Maakt het jou gelukkig als je je studie niet haalt, een aanslag krijgt van de belastingdienst of niet op vakantie kunt omdat je factuur niet betaald is? Nee? Zie hier de(on)geluks-feedbackloop: het nastreven van geluk zorgt, uiteindelijk, voor ongeluk.

Dit filmpje van The School of Life verwoordt dit op een prachtige manier:

OK. Niet geluk. Maar wat dan wel?

Ik pleit voor het nastreven van een bevredigend leven. Ja, ik weet ‘t: *gniffel* *gniffel* hij zei bevredigen. Misschien dat de Engelse term ‘satisfaction’ of op zijn Nederlands ‘satisfactie’ of voldoening de lading beter dekt of anders gezegd minder (seksueel) beladen is.

En met satisfactie bedoel ik iets anders dan ‘tevredenheid’. Tevredenheid suggereert een passiviteit, want dan zou je simpel weg tevreden moeten zijn. En dan zijn we dus weer terug bij af. Voor bevrediging (of toch liever satisfactie) moet je wel degelijk iets doen – “pun intended”. En om een leven vol satisfactie te leiden, neem je het ‘kwade’ met het ‘goede’. Sterker nog, in een leven vol satisfactie kan voldoening bestaan naast verdriet, woede of ongeluk. Je kiest bewust voor dat offer van ‘geluk in het heden’ voor ‘voldoening in de toekomst’.

Dus stop met nastreven van geluk en start met zoeken naar een bevredigend leven!

Maar genoeg over mijn mening. Wat vind jij?

Ben je ’t eens? Of ben je het grondig met me oneens? Mooi! Ik ben benieuwd naar jouw overwegingen!